Travelling - Ταξίδια: Elafonisi

Wednesday, July 23, 2008

Elafonisi - Crete

Beauties of Greece
By Maria Verivaki
Mediterranean Kiwi

Every year, we visit our friend Aleko in his summer house in a small village close to one of the most impressive nature spots on the south-western coast of Hania, Elafonisi, which also sports probably the most aesthetically alluring beach in the region of Hania: crystal clear water, whose rippling ground-level waves roll onto coral-pink sand, tucked away in a remote area of the province which was once extremely difficult to access. The wind always blows hard here, making the water icy cold, even in the middle of summer; maybe it's done on purpose, to keep too much development away from the area, on which point of course it has succeeded.

To get to Aleko's house, we drive off the main highway onto very narrow country roads, passing a few sleepy villages, like Topolia, which is famous for the freshness of its water. It is located on a rise, so that the melting snow from the mountains surrounding it passes the area before it gets to the town of Hania itself. We sat under a walnut tree in the central square and cooled ourselves off with some of that refreshing water, with which people fill up plastic containers and take home with them (it's legal).

The plaque at the square reads as a mantinada, a form of Cretan poetry: Drink water from Topoliana,which Nature freely gives, the whole of our community welcomes you to our village.

From this point on, the road narrows to a single lane, as it passes through the Gorge of Topolia (not the famous Samaria Gorge, but a narrow chasm nevertheless). A tunnel was built through the mountain. The traffic lights indicate which direction of the traffic has the right of way: only one car fits its width.

The tunnel leads directly to a hillside containing a cave of archaeological importance, turned into a shrine dedicated to St Sophia. Church services, even wedding ceremonies and baptisms, are held here, especially when the family concerned has been ''promised' to the saint (another meaning of dedicated: 'ταμένος').

The road then passes through the village of Elos, which gets its name from 'swamp'. It used to be a breeding ground for malaria, but is now one of the most verdant villages in Hania, home to the oldest vineyard in Crete, and an environmentally important eco-system with native flora and fauna. Water runs freely in this area, the tall trees and dense foliage being living proof of this.

The region also has one of the biggest chestnuts plantations in all of Greece.

Whenever we visit him at his house, he and his wife always make us feel very welcome: traditional Cretan festive fare is the norm - kalitsounia with mizithra, kalitsounia with vlita, summer salad, boiled chicken with pilafi, pork steaks and potato chips, all followed by a juicy watermelon. he was only sorry that we couldn't sit outside because the wind was roaring upwards of 7 on the Beaufort scale today (the plastic chairs were flying off the verandah).

On the way to Elafonisi from Aleko's house, the road takes you past the monastery of Hrisoskalitissa (meaning 'the Virgin of the golden steps') built on the rocks above the roughest coast of the western shoreline of Hania; it stands like a sparkling gem, glistening under the glorious sun. There is a port close by to Hrisoskalitissa monastery; the area once played host to a large customs office, due to the area's inaccessibility to Hania. These times are now long gone, with the coming of extensive road networks.

The sandy dirt road leading to the beach has been widened since the first time I came to Elafonisi, but nature is still in its rawest form here. The hills rise high and dry above Elafonisi, while the coast is bordered by low dense shrubs resulting from the high winds which do not allow trees to gain any height. The trees have taken the shape of an upside down witches broom, being swept to one side as the wind blows hard against them. The water is shallow for a long way out, and you can walk all the way to an islet in the middle of the sea, from which the area takes its name, the 'nisi' in 'ealfonisi' means 'island', while 'elafo' comes from the word 'elafi', meaning 'deer': I didn't see any!

Life in the main centers of Crete do not have that air of island life that many of the smaller islands in the Aegean Sea do: fantastic beaches, seaside cafes, peace and quiet. Like many other south-west coastal towns of Crete, Elafonisi reminds you that Crete is in fact an island, even if you do have to drive a long way out to prove it. The waters are clear and clean, like sparkling crystal. They are shallow but you may find them too icy for your liking - but that's only in the beginning. Once you dip your whole body into the water, you warm up in no time at all. But on the coastal stretches of Elafonisi, you need to lie down like a starfish to immerse your whole body in the water because it is so shallow. The children literally ran to the island from the main shoreline, the water reaching at the most up to their tummies.

... which plays host to a wide variety of prickly cactus-like flowers that grow in the sand without irrigation.

Even cypress trees grow without any help.

It's always a joy to run wild in these waters.

And we love going back to this little paradise every summer.

Της Μαρίας Βεριβάκη

Mediterranean Kiwi

Κάθε χρόνο πηγαίνουμε στο εξοχικό του φίλου μας του Αλέκου, που βρίσκεται σε ένα μικρό χωριό κοντά σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά μέρη της νοτιο-δυτικής ακτής των Χανίων, το Ελαφονήσι. Η παραλία εδώ είναι από τις πιο ελκυστικές σε όλη την περιοχή. Κρυστάλλινα νερά, μικρά κύματα που σπάνε στην κοραλλιογενή-ροζ άμμο, όλα βρίσκονται σε απομακρυσμένη περιοχή της επαρχίας, στην οποία κάποτε, η πρόσβαση ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Ο άνεμος πάντα φυσάει δυνατά εδώ και το νερό είναι παγωμένο, ακόμη και στη μέση του καλοκαιριού! Ίσως αυτό να γίνεται επίτηδες, για να προστατευτεί η περιοχή από την τουριστική ανάπτυξη, πράγμα το οποίο σε κάποιο βαθμό βεβαίως, έχει επιτευχθεί.

Για να φθάσουμε στο σπίτι του Αλέκου παρακάμπτουμε τον κύριο αυτοκινητόδρομο ακολουθώντας πολύ στενούς επαρχιακούς δρόμους, μέσα από μερικά γραφικά χωριουδάκια, όπως τα Τοπόλια, τα οποία είναι γνωστά για το φρέσκο τους νερό. Το χωριό βρίσκεται σε μια πλαγιά των βουνών και το χιόνι όταν λιώνει περνάει από εδώ πριν να διοχετευθεί στην πόλη των Χανίων. Καθόμαστε κάτω από μια καρυδιά στην κεντρική πλατεία του χωριού και δροσιζόμαστε με το νεράκι, με το οποίο οι άνθρωποι γεμίζουν πλαστικά δοχεία και τα παίρνουν στο σπίτι τους νόμιμα.

Στην αναμνηστική πλάκα της βρύσης αναγράφεται μια Κρητική μαντινάδα:
Πιείτε νερό από τα Τοπόλια,
το οποίο του χαρίζει η φύση, ολόκληρη η κοινότητα μας
σας καλωσορίζει στο χωριό μας.

Από αυτό το σημείο και μετά, ο δρόμος είναι πιο στενός με μια μόνο λωρίδα κυκλοφορίας, καθώς περνά μέσα από το Φαράγγι των Τοπολίων (όχι το περίφημο Φαράγγι της Σαμαριάς, αλλά, ένα στενό χάσμα). Κατασκευάστηκε μια σήραγγα που περνά μέσα από το βουνό. Τα φανάρια δείχνουν την κατεύθυνση της κυκλοφορίας και ποιος έχει προτεραιότητα να περάσει: μόνο ένα αυτοκίνητο χωράει στο πλάτος της.

Η σήραγγα οδηγεί απευθείας στην πλαγιά ενός λόφου που έχει μια σπηλιά με αρχαιολογική αξία, η οποία είναι αφιερωμένη στην Αγία Σοφία. Στην εκκλησία αυτή γίνονται γαμήλιες τελετές, ακόμη και βαφτίσια για τις οικογένειες που είναι ταμένες στην Αγία.

Στη συνέχεια, ο δρόμος περνά από το χωριό Έλος, το όνομα του οποίου προέρχεται από το ‘έλος’. Κάποτε, ήταν γόνιμο έδαφος για την ελονοσία, αλλά, τώρα, είναι ένα από τα πιο πράσινα χωριά στα Χανιά, τόπος του αρχαιότερου αμπελιού στην Κρήτη με ένα σημαντικό οικολογικό σύστημα τοπικής χλωρίδας και πανίδας. Το νερό τρέχει ελεύθερα στην περιοχή, με ζωντανή απόδειξη τα ψηλά δένδρα και το πυκνό φύλλωμα τους.

Η περιοχή έχει επίσης μια από τις μεγαλύτερες φυτείες από καστανιές σε όλη την Ελλάδα.

Κάθε φορά που τον επισκεπτόμαστε στο σπίτι του, ο Αλέκος και η σύζυγός του πάντα μας κάνουν να αισθανόμαστε πολύ άνετα: η παραδοσιακή Κρητική κουζίνα είναι ο κανόνας – καλιτσούνια με μιζίθρα, καλιτσούνια με βλήτα, καλοκαιρινές σαλάτες, κοτόπουλο βραστό μα πιλάφι, χοιρινές μπριζόλες και πατάτες τηγανιτές, ακολουθώντας πάντα ένα ζουμερό καρπούζι. Λυπήθηκε που δεν μπορούσαμε να κάτσουμε έξω γιατί ο δυνατός άνεμος τα έπαιρνε όλα.

Από το σπίτι του Αλέκου προς το Ελαφονήσι, ο δρόμος περνάει από το μοναστήρι της Χρυσοσκαλίτισσας, χτισμένο πάνω στα βράχια σε ένα άγριο σημείο της δυτικής ακτής των Χανίων. Είναι σαν ένα στολίδι, που ο ήλιος το κάνει να γυαλίζει. Κοντά στη μονή υπάρχει ένα λιμάνι, που παλιά είχε τελωνείο και ήταν σημαντικό, λόγω της έλλειψης άλλης πρόσβασης στα Χανιά. Αυτή η εποχή έχει περάσει πια με το εκτεταμένο οδικού δίκτυο που υπάρχει.

Ο αμμώδης χωματόδρομος που οδηγεί στην παραλία έχει διαπλατυνθεί, από την πρώτη φορά που είχα έρθει εδώ, αλλά η φύση βρίσκεται ακόμη σε άγρια κατάσταση. Τα βουνά πάνω από το Ελαφονήσι φαίνονται ολόξερα, ενώ η ακτή έχει χαμηλούς, πυκνούς θάμνους. Οι ισχυροί άνεμοι δεν επιτρέπουν στα δέντρα να παίρνουν ύψος. Τα δέντρα παίρνουν το σχήμα που τα αναγκάζει ο άνεμος. Τα νερά της θάλασσας είναι τόσο ρηχά, που μπορεί κάποιος να περπατήσει μέχρι το απέναντι νησάκι, από το οποίο η περιοχή πήρε το όνομά της. Μόνο που δεν είδαμε κανένα ελάφι!

Η ζωή στα κύρια αστικά κέντρα της Κρήτης δεν έχει τον νησιώτικο αέρα, όπως στα περισσότερα μικρά νησιά του Αιγαίου: φανταστικές παραλίες, παραθαλάσσια καφενεία, ησυχία. Όπως πολλές άλλες νοτιο-δυτικές παράκτιες πόλεις της Κρήτης, το Ελαφονήσι υπενθυμίζει ότι η Κρήτη είναι στην πραγματικότητα ένα νησί, ακόμη και αν πρέπει να οδηγήσετε μια μακρινή απόσταση για να το καταλάβετε. Τα νερά είναι πεντακάθαρα, κρυστάλλινα και αφρώδη. Είναι ρηχά, αλλά παγωμένα - αλλά αυτό είναι μόνο στην αρχή.

Δεν είναι μόνο το βάθος του νερού που θα σας μαγέψει, αλλά και τα κοραλλιογενή ροζ χαλίκια που δεν θα τα δείτε άλλού και τα οποία αποτελούν μέρος της άμμου. Μαζί με τη χλωρίδα που υπάρχει στο νησί δημιουργούν τον μοναδικό χαρακτήρα της περιοχής...

... η αμμουδιά φιλοξενεί μια μεγάλη ποικιλία κακτοειδών, όπως και τα λουλούδια που αναπτύσσονται στην άμμο χωρίς άρδευση.