Ayia Sofia, Istanbul, Turkey

Snapshots by Phivos Nicolaides

After Byzantium became the capital (New Rome) of the Roman Empire, Agia Sophia was erected by the Emperor Costantinus II in 360. This church was burned in 404 and rebuilt by Theodosius II in 415, only to be again destroyed by fire in 532.

The present structure was built in 532–37 by Emperor Justinian and it was designed by designs of his imperial architects Anthemius of Tralles, a Greek architect, engineer and mathematician and Isidorus of Miletus a physicist. Anthemius, however, died within the first year.

Several marble blocks from the second church survive to the present day. They were discovered in 1935 during an excavation of the western courtyard.

Agia Sophia church (The Holy Wisdom) is one of the greatest surviving examples the supreme masterpiece the epitome of Byzantine architecture.

The nearby (in the yard of TopKapi) Agia Irene (Holy Peace) church was erected earlier and served as cathedral until Agia Sophia was completed. Both churches acted together as the principal churches of the Byzantine Empire.

It was the largest cathedral in the world for nearly a thousand years, until the completion of the Seville Cathedral in 1520. (Photo: Imperial Gate).

This colossal structure with its spacious nave, covered by an impressive central dome and its magnificent interior, is considered to have changed the history of architecture. From the date

of its dedication in 360 until 1453, it served as the cathedral of Constantinople except During the Latin occupation between 1204 and 1261, when it the church became a Roman Catholic cathedral of the Latin empire.

Ayia Sophia was the seat of the Orthodox Patriarch of Constantinople. It was the principal setting for Byzantine imperial ceremonies such as coronations and the religious focal point of the Eastern Orthodox Church for nearly one thousand years.

When the Ottoman Turks conquered of Constantinople in 1453, Agia Sophia converted into a mosque, and all the interior figure mosaics were obscured under coatings of plaster and painted ornament; most of the Christian symbols elsewhere were obliterated.

The temple itself was so richly and artistically decorated that Justinian proclaimed, «Solomon, I have outdone thee»!

The church was richly decorated with mosaics throughout the centuries.

Virgin and Child: this was the first of the post-iconoclastic mosaics. It was inaugurated on 29 March 867. The oldest of the surviving mosaics in Agia Sophia.

The Deësis mosaic with Christ as ruler. The Deesis (in Greek, meaning Entreaty) mosaic probably dates from 1261. It was commissioned to mark the end of 57 years of Roman Catholic use and the return to the Orthodox faith. It is widely considered as the finest in Agia Sophia.

The Comnenus mosaics, dates from 1122. The Virgin Mary is standing in the middle, holds the Child Christ on her lap. He gives His blessing with His right hand while holding a scroll in His left hand. On her right side stands emperor John II Comnenus. He holds a purse, symbol of an imperial donation to the church. Empress Irene stands on the left side of the Virgin, offering a document.

Under Justinian's reign, the interior decorations consisted of abstract designs of the marble slabs on the walls and mosaics on the curving vaults. Of these, one can still see the two archangels Gabriel and Michael.

Imperial Gate mosaics: located in the tympanum above the gate, used only by the emperors when entering the church. It has been dated to the late 9th or early 10th century.

The unique character of the design of Agia Sophia shows how this structure is one of the most advanced and ambitious monuments of late antiquity.  The nave is covered by a central dome which has a maximum diameter of 31.24 metres (102 ft 6 in) and a height from floor level of 55.6 metres (182 ft 5 in). The grand dome of the Hagia Sophia, an impressive technical feat for its time, is often thought to symbolize the infinity of the cosmos.

The building was a mosque from 29 May 1453 until 1934, when it was secularized; it was opened as a museum on 1 February 1935.

It is here from where the emperor and his officials would watch the proceeding.

Raw materials brought from all over the empire, such as Hellenistic columns from the Temple of Artemis at Ephesus. More than ten thousand people were employed during this construction.(Photo: Popi & Phivos).

The emperor, together with the patriarch Eutychius, inaugurated the new basilica on 27 December 537. The mosaics inside the church were, however, only completed under the reign of Emperor Justin II (565–578). (Photo: Chryso and Phivos Kyriakides).

Fountain (Şadırvan) for ritual ablutions.

The Hippodrome was the center of Istanbul during the Byzantine and Ottoman Empires.

The Great Palace of Constantinople next to Agia Sophia undergoing excavations and restorations.

For almost 500 years the principal mosque of Istanbul, Agia Sophia served as a model for many of the Ottoman mosques of Constantinople such as the Blue Mosque, the Süleymaniye Mosque and others. (In the picture Chryso and Phivos Kyriakides with the background of Blue Mosque).

It was the greatest church ever built up to that time, and it was to remain the largest cathedral for 1.000 years up until the completion of the cathedral in Seville in Spain.

Justinian's basilica was at once the culminating architectural achievement of late antiquity and the first masterpiece of Byzantine architecture. Its influence, both architecturally and liturgically, was widespread and enduring in the Eastern Orthodox, Roman Catholic, and Muslim worlds alike.

Ο υπέρλαμπρος Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη
Νενίκηκά σε Σολομών!

Φωτογραφίες Φοίβου Νικολαΐδη

Η Αγία Σοφία γνωστή και ως Ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ή απλά η Μεγάλη Εκκλησία, ήταν από το 360 μέχρι το 1453 ορθόδοξος καθεδρικός ναός της Κωνσταντινούπολης, με εξαίρεση την περίοδο 1204-61 κατά την οποία λειτούργησε ως ρωμαιοκαθολικός ναός.

Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης μετατράπηκε σε τζαμί μέχρι το 1934 και από το 1935 αποτελεί μουσειακό χώρο.

Υπήρξε σύμβολο της Πόλης και αποτελεί από τις κορυφαίες δημιουργίες της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και τέχνης.

Η εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (εντός του Παλατιού Τοπ Καπί σήμερα) κτίστηκε προηγουμένως και ήταν ο καθεδρικός ναός της Κωνσταντινούπολης.

Κτίστηκε τον 6ο αιώνα, επί Ιουστινιανού Α', ο οποίος ανάθεσε τα σχέδια στους μηχανικούς Ανθέμιο από τις Τράλλεις (σημ. Αϊδίνιο) και Ισίδωρο από τη Μίλητο.

Η Αγία Σοφία κτίστηκε πάνω στο πρώτο λόφο της Κωνσταντινούπολης και σε κοντινή απόσταση από το Μέγα Παλάτιον και τον Ιππόδρομο της πόλης.

Η Αγία Σοφία υπήρξε πρότυπο για πολλά χρόνια και αρχιτεκτονικές επιρροές της εντοπίζονται σε αρκετούς μεταγενέστερους ορθόδοξους ναούς, αλλά και σε οθωμανικά τζαμιά, όπως στο τέμενος του Σουλεϊμάν και στο Σουλταναχμέτ τζαμί.

Εκτός από το αρχιτεκτονικό σχέδιο της, η Αγία Σοφία διακρίνεται επίσης για τον πλούσιο εσωτερικό διάκοσμό της, που σε μεγάλο βαθμό καταστράφηκε στην πορεία του χρόνου.

Τα ανεπανάληπτα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας είχαν υποστεί σημαντικές ζημιές και σήμερα γίνονται προσπάθειες για την διάσωσή τους.

Ψηφιδωτό του 1044 (11ου αι.). «Ένθρονος Χριστός» με τους αυτοκράτορες Κωνσταντίνο Θ΄ το Μονομάχο (1042-1055) και Ζωή (1028-1055) προσφέρουν δώρα.

Η Αγία Σοφία αποτελούσε για τους Βυζαντινούς την καρδιά της Βασιλεύουσας. Ο ναός αυτός γνώρισε όλες τις δόξες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και τη λατρεία των πιστών χριστιανών.

Μετά την άλωση της Πόλης το 1453, οι Τούρκοι, κάλυψαν τα μωσαϊκά της Αγίας Σοφίας, άλλα με γύψο και άλλα με ασβέστη. Μοναδικής ομορφιάς ψηφιδωτό που αναπαριστά ένα άγγελο Σεραφείμ που ήταν καλυμμένο για έξι αιώνες και αποκαλύφθηκε πρόσφατα.

Ψηφιδωτά, αγιογραφίες, πολύτιμοι λίθοι, χρυσός, ασήμι, μάρμαρα χρησιμοποιήθηκαν όλα για τον μεγαλοπρεπή διάκοσμο του ναού.

Μεγαλοπρέπεια που αντανακλούσε την ευμάρεια της εποχής. Τα ψηφιδωτά έδωσαν μεγαλοπρέπεια στο ναό και το φώτισαν με τα χρώματα της φύσης. Ο χρυσός, που χρησιμοποιήθηκε πολύ ως φόντο, γέμισε την εκκλησία με μυστηριακό φως, τονίζοντας παράλληλα την αγιοσύνη των μορφών. Έργα απαράμιλλης τελειότητας.

Ο ναός είναι κτισμένος σε αρχιτεκτονικό ρυθμό βασιλικής με τρούλο. Ο αιθέριος τρούλος ο το απαράμιλλο αριστούργημα, οποίος αποτελούσε πρωτοποριακή μηχανική επιτυχία, δίνει την εντύπωση ότι αιωρείται εξαιτίας των παραθύρων που βρίσκονται γύρω στη βάση του.

Οι εργασίες του ναού, ξεκίνησαν στις 23 Φεβρουαρίου 532 και τελείωσαν στις 27 Δεκεμβρίου 537 (δηλαδή, 5 χρόνια, 10 μήνες και 4 ημέρες , οπότε και έγιναν τα εγκαίνια. Για το χτίσιμο του ναού εργάστηκαν 10.000 εργάτες και τεχνίτες.

Το σημείο από όπου ο Αυτοκράτορας και οι αυλικοί του παρακολουθούσαν τη θεία λειτουργία. Όσο μεγαλύτερο είναι ο κύκλος τόσο μεγαλύτερο και το αξίωμα.

Η Αγία Σοφία ταυτίζεται με ό,τι πιο μεγαλειώδες, πιο δοξασμένο, πιο ιστορικό και πιο ιερό υπάρχει μέσα στα επιτεύγματα της χριστιανικής αρχιτεκτονικής. (Φωτο: Απομεινάρια από το δεύτερο ναό).

Στο προαύλιο του ναού λέγεται πως υπήρχε κρήνη στην οποία ανεγράφετο η καρκινική φράση "ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ", (νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν = ξέπλυνε δηλαδή τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου). Η φράση αυτή, αν αναγνωσθεί ανάποδα (από δεξιά προς τα αριστερά) αποδίδει τις ίδιες λέξεις και επομένως και το αυτό νόημα.

Βρίσκεται στο παλαιότερο τμήμα της Κωνσταντινούπολης, κοντά στην τοποθεσία του αρχαίου Ιππόδρομου.

Το υπερηψομένο κτίσμα, είναι το σημείο αναφοράςς, από όπου μετρούσαν τις αποστάσεις.

Μετά την μετατροπή του ναού σε μουσουλμανικό τέμενος προστέθηκαν τέσσερις μιναρέδες. Η τελευταία λειτουργία τελέστηκε στις 29 Μαΐου του 1453.

Ανασκαφές κοντά στην Αγία Σοφία για ανεύρεση και επιδιόρθωση του παλιού Βυζαντινού Ανακτόρου.

 

View Video: Agia Sophia