Panagia Galoktisti in kato Pyrgos, Cyprus

Παναγία η Γαλόκτιστη – Πύργος Τηλλυρίας

Ένα εκκλησάκι που χτίστηκε με γάλα

The chapel is located on a height between the villages of Kato and Pano Pyrgos. According to tradition, the name Galoktisti was given because the chapel was built using milk (Galoktisti in Greek means “built with milk”).
Το ξωκλήσι βρίσκεται πάνω σ' ένα ύψωμα ανάμεσα στα χωριά Κάτω και Πάνω Πύργος. Σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία Γαλόκτιστη δόθηκε λόγω του ότι χτίστηκε με γάλα.

The chapel constitutes one of the oldest chapels of Cyprus. Based on architectural and stylistic elements, as the time of construction of the main church, the 11th century is proposed and for the narthex and the second phase of frescoing the 12th century.
Αποτελεί ένα από τα παλαιότερα Εκκλησάκια που κτίστηκαν στην Κύπρο. Με βάση αρχιτεκτονικά και τεχνοτροπικά στοιχεία, ως εποχή ανέγερσης του κυρίως ναού, προτείνεται ο 11ος αιώνας και για τον νάρθηκα και δεύτερη φάση τοιχογράφησης ο 12ος αιώνας.

Architecturally the church consists of the main small, one-room vaulted space and the added square narthex, which is covered with an oven dome. Local volcanic stones, sandstones and cobblestones from the adjacent river were used as building materials.
Αρχιτεκτονικά ο ναός αποτελείται από των μικρών διαστάσεων καμαροσκέπαστο μονόχωρο και τον τετράγωνο νάρθηκα, ο οποίος καλύπτεται με φουρνικό τρούλο. Ως δομικά υλικά χρησιμοποιήθηκαν τοπικοί ηφαιστειογενείς λίθοι, ψαμμιτόλιθοι και πέτρες από το παρακείμενο ποτάμι.

What is worth mentioning is that preserved in the interior of the chapel are hagiographies which are dated back to the 12th and 14th centuries. The temple was full of frescoes. Two overlapping layers have been identified, but they have been extensively damaged.
Πρέπει να σημειωθεί πως στο εσωτερικό του ξωκλησιού διασώζεται τοιχογραφικός διάκοσμος, ο οποίος ανάγεται σε δύο φάσεις: στον 12ο και 14ο αιώνα. Ο ναός ήταν πλήρης τοιχογραφιών. Έχουν εντοπισθεί δύο επάλληλα στρώματα, τα οποία όμως έχουν υποστεί εκτεταμένες φθορές.

According to the locals, many years ago a small settlement was on the spot, which was inhabited by shepherds and was called "chorkoui". Once a great disease fell on their sheep and the shepherds asked Virgin Mary to help them. As soon as their animals were healed, the shepherds to thank Virgin Mary, built in her honor this small chapel.
Σύμφωνα με τους ντόπιους πριν πολλά χρόνια στο σημείο ήταν βρισκόταν ένας μικρός οικισμός από βοσκούς και ονομαζόταν «χωρκούι». Όταν κάποτε έπεσε μεγάλη αρρώστια στα πρόβατά τους, οι βοσκοί παρακάλεσαν την Παναγία να τους βοηθήσει. Όταν τα ζώα έγιναν καλά, οι βοσκοί θέλοντας να ευχαριστήσουν την Παναγία έχτισαν αυτό το μικρό εκκλησάκι προς τιμήν της.

When the shepherds tried to tie the stones with water and soil during its construction, they did not stick and fell. So, the shepherds thought of using the milk of their animals instead of water. The stones were miraculously fixed and for this reason the Virgin Mary was named "Galoktisti".
Όταν οι βοσκοί προσπάθησαν να δέσουν τις πέτρες με νερό και χώμα κατά την ανέγερσή του, αυτές δεν κολλούσαν κι έπεφταν. Έτσι οι βοσκοί σκέφτηκαν να χρησιμοποιήσουν το γάλα από τα ζώα τους αντί για νερό. Οι πέτρες ως εκ θαύματος στερεώθηκαν και για τον λόγο αυτό η Παναγία πήρε το όνομα «Γαλόκτιστη».

Located in the church courtyard is an old grave dated 1937.

Στο προαύλιο της εκκλησίας βρίσκεται ένας παλιός τάφος που χρονολογείται από το 1937.

Remarkable is the large icon of the church, which depicts a baby Virgin in the type of Kykkotissa, and is chronologically placed at the end of the 13th century. The icon is located at the church of Saints Constantinos and Eleni in the centre of the village for security reasons.
Αξιόλογη είναι η μεγάλων διαστάσεων εικόνα του ναού, η οποία εικονίζει βρεφοκρατούσα Παναγία στον τύπο της Κυκκώτισσας, και χρονολογικά τοποθετείται στα τέλη του 13ου αιώνα. Η εικόνα αυτή βρίσκεται στο ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στο κέντρο του χωριού για λόγους ασφαλείας.