Delphi - Greece

Treasures of Ancient Hellas : Temple of Apollo
Snapshots By: Phivos Nicolaides

A city of wondrous artistic achievements and grand athletic spectacles during the flowering of Greek culture in the first millennium B.C. Delphi is best known, however, as the supreme oracle site of the ancient Mediterranean world.

Assenting with slow paces towards Apollonio temple, I am stunned considering the history of this place. Crossing the holy street, the exact path along the ‘Sacred Way’ that was followed by ancient pilgrims, we meet stylish constructions (structures), galleries and other places. Left and right the holy path there were hundreds of status other valuable items and treasuries (small temple building that were filled with offerings and dedications to god Apollo.

According to legend, the serpent Python was the ancient guardian of Delphi's Castalian Spring before he was killed by Apollo. Python was the son of the Greek goddess Gaia, «Earth». And significantly, the name Delphi is related to ‘delphos’, «womb» and may indicate archaic veneration of Gaia, Grandmother Earth, and the Earth Goddess at the site.

Ancient Delphi is an archaοlogical site of the Sanctuary and Oracle of the God Apollo, son of Zeus and a modern town in Greece on the south-western spur of Mount Parnassus. Delphi was the site of the most important oracle in the classical Greek world. Ιt was a major site for the worship of the god Apollo.. Every four years athletes from all over the Greek world competed in the Pythian Games.

Located amidst breathtaking scenery in central Greece 180 kilometers from Athens was built onto a hillside, on the slopes of Mount Parnassus. The town and ancient site have a spectacular view down to the Gulf of Corinth and of the surrounding area filled with olive and cypress trees.
At its peack Delphi became associated with Greek intellectual ideals evidenced by the mottos of wisdom such as «Know Thyself», «Nothing in Excess» (Everything In Moderation), inscribed on the walls of Apollo's temple.

The Οracle of Delphi was a spiritual experience whereby the spirit of Apollo was asked for advice on critical matters relating to people's affairs or the state matters. Questions were put to the Pythia, or priestess/priests governing the site to make a request of Apollo who 'channelled' the spirit of the God. Pythia, who seated on a tripod above a deep crevasse, would pronounce her prophesies while the priests wrote them down and translated them to the people.

The Temple of Apollo

The Doric Temple of Apollo seen today at Delphi dates back to the 4th century BC.
Approaching the temple, one passes the Stoa of the Athenians (dating mid-5th century BC), built against the retaining wall that supported the temple. The temple would have been an imposing site, with its massive Doric columns. Those that remain still exude the strength appropriate to a deity of Apollo's stature:

For the ancient Greeks, Delphi was considered the geographical centre of the world, the omphalos (navel), the meeting point of two eagles dispatched by Zeus from the ends of the universe to find the centre of the world. A Roman copy of this omphalos (meaning 'centre of the earth' to the ancient Greeks) stone, is displayed in the Delphi Museum. According to a legend the original stone, now lost, was a large meteorite fallen from the sky in deepest antiquity.

The entrance to the Altis (the sacred area), at the lower end of the sanctuary, marks the start of the sacred way, a switchback path that leads up to the temple. Here, the stone altar to Apollo, where offerings were made, appears before the entrance to the temple.

The Tholos temple, Sanctuary of Athena Pronaia

Nearby is the Sanctuary of Athena, Pronaiais, also known as Marmaria which includes the Tholos. The archaeological site also includes the excellent Delphi Museum.

The Tholos a round structure with Doric columns, was built in the early 4th century BC. is probably the most widely recognized building on the site because of the color of the marble.
As the reputation of the oracle at Delphi grew, by the 7th century BC the Sanctuary achieved Panhellenic fame as a major oracle shrine within the Greek world and beyond. Delphi became a centre of a 12 member federation called ‘Amphictyonia’ a sort of league between the small city- states.

The 4th-century-BC theater with a gorgeous view of the Sanctuary and the countryside, accommodating 5,000 spectators of Delphi, just above the Temple of Apollo, is one of the best preserved in Greece. The stone seats for spectators are a later, Roman addition. Greek stadiums (including the one at Olympia) generally provided merely a sloping, grassy area for those viewing the events.

Before entering Apollo's Sanctuary and consulting the Oracle, at the Castelian spring the pilgrims had to wash themselves. The crystal clear water still flows.

Further above the temple is the large Stadium which was famous for its great chariot races. The Pythian Games held every four years at Delphi were one of four Panhellenic games held in ancient Greece. Held in honor of Apollo, they attracted competitors from all over the Greek world. Originally, they were centred around the talents of music and poetry. But soon after, athletic competitions were added as well. The winners of the Pythian Games received a laurel wreath.

Many treasury buildings were erected in the Sanctuary of Apollo to house votive offerings of grateful pilgrims. These were donated by the cities to thank the Oracle for helpful advice. The most notable of these treasuries and offerings lined the sacred way lies the reconstructed Athenian Treasury, dating from 5th century BC. The treasury includes a wall covered with Greek inscriptions and musically annotated hymns to Apollo.

Continuing up the Sacred Way, additional treasuries, including one for Corinth, would have been visible the remains of numerous treasuries, small structures with columned facades, used to house the offerings of cities. Just below the temple lies the base for the Naxian sphinx, dedicated around the mid-6th century B.C.

The Museum

The on-site Delphi Museum exhibits attractive displays of a wide variety of artifacts from Delphi, most of which were extravagant gifts from far-away cities. Though little is left on the site, museum houses some excellent pieces from the Archaic, Classical, Hellenistic and Roman periods. Among them is the famous Charioteer, a classical masterpiece (large bronze statue) created around 478 B.C. which is the star exhibit of the Museum. This piece of great art was a gift from the wealthy Sicilian city of Gela.

Delphi was designated a Unesco World Heritage site in 1987. Apollo's Sanctuary in Delphi is one of the most popular archaeological sites in Greece. This remarkable place attracts a million visitors a year. Visiting Delphi is an enriching and an unforgettable experience.

What to See

The Sanctuary of Apollo
The Sanctuary of Athena.
Parnassus.
The Castalian Spring.
The museum.

Δελφοί ο ομφαλός της Γης
Του Φοίβου Νικολαΐδη

Στο σημείο που συναντήθηκαν δύο θεόσταλτοι αετοί, πίστευαν οι αρχαίοι Έλληνες ότι βρίσκεται το κέντρο της Γης

Σύμφωνα με τον μύθο, πριν τον Απόλλωνα, το Μανείο των Δελφών ήταν αφιερωμένο στη μεγάλη Μητέρα θεά Γη, την οποία διαδέχθηκαν κατά σειρά οι κόρες της Θέμις και Τιτανίς Φοίβη, η οποία χάρισε στον Απόλλωνα το επώνυμο Φοίβος.

Η ιστορία των Δελφών και του μαντείου χάνεται στα βάθη των αιώνων. Η παράδοση θέλει, την αρχαία πόλη των Δελφών να την κτίζουν Κρήτες ναυαγοί, που σώθηκαν στις κοντινές ακρογιαλιές από τον Απόλλωνα, που είχε μεταμορφωθεί σε δελφίνι. Οι ναύτες έδωσαν το όνομα Δελφοί από το δελφίνι που τους έσωσε.

Οι Δελφοί βρίσκονται σε ορεινή κοιλάδα, που την αγκαλιάζουν οι Φαιδρυάδες πέτρες, δύο θεόρατοι βράχοι σ’ ένα απότομο φαράγγι του Παρνασσού. Στην περιοχή αυτή βρίσκεται ο δελφικός ιερός χώρος, όπου κατά την αρχαιότητα αναπτύχθηκε ένα από τα σημαντικότερα μαντεία στην Ελλάδα.

Τα μαντεία ήσαν οι ιεροί χώροι όπου οι άνθρωποι προσπαθούσαν να επικοινωνήσουν με τους θεούς. Η μαντική για τους αρχαίους Έλληνες ήταν στενά συνδεδεμένη με τη θρησκεία και αποτελούσε αναπόσπαστο τμήμα της. Ο δελφικός χρησμός για τους Έλληνες ήταν σημαντικός για όλα σχεδόν τα ζητήματα που τους απασχολούσαν, από τα καθημερινά, προσωπικά ζητήματα, μέχρι τα πλέον σοβαρά πολιτικά θέματα της πόλης.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι Δελφοί ήταν ο ομφαλός της Γης, δηλαδή το κέντρο του τότε γνωστού κόσμου. Η μυθολογία λέει ότι ο Δίας, άρχοντας του ουρανού και της Γης, γιός του Κρόνου και της Ρέας, που κυριαρχούσε ως ο μεγαλύτερος και ο σπουδαιότερος θεός του Ολύμπου, προσπαθώντας να βρει το κέντρο της Γης, έστειλε δύο αετούς από τις δύο άκρες του κόσμου. Στο σημείο που συναντήθηκαν, έριξαν την ιερή πέτρα, σημαδεύοντας το κέντρο της Γης. Το σημείο αυτό ήταν οι Δελφοί.

Οι χρησμοί του Μαντείου

Άλλα γνωστά μαντεία τότε ήταν της Δωδώνης και της Ολυμπίας, αφιερωμένα στον Δία. Στη μεν Δωδώνη της Ηπείρου ο χρησμός δινόταν με το θρόισμα των φύλλων της ιερής βαλανιδιάς, στη δε Ολυμπία με την παρατήρηση των καιγομένων σφαγίων της θυσίας. Στο Μαντείο των Δελφών τον χρησμό τον έδινε ο ίδιος ο θεός Απόλλων, μέσω των ιερέων και των ιερειών μέσα στο ιερό.

Οι Αρχαίοι πίστευαν ότι στο ιερό των Δελφών υπήρχε ένα βαθύ χάσμα μέσα στη γη, από το οποίο έβγαιναν ατμοί. Η ιέρεια Πυθία καθόταν πάνω από το άνοιγμα της γης, που έβγαζε αναθυμιάσεις, σ’ ένα χρυσό τρίποδα επενδυμένο με το δέρμα του Πύθωνα (από όπου πήρε και το όνομα Πυθία), του φοβερού δράκοντα που σκότωσε ο Απόλλων. Μασούσε φύλλα δάφνης και αφού ζαλιζόταν από τους καπνούς, έδινε τους χρησμούς της. που ποτέ.

Σκόπιμα, ο χρησμός είχε διπλή ερμηνεία, ώστε να μη θεωρηθεί λανθασμένος σε περίπτωση που η έκβαση των γεγονότων δεν ήταν αυτή που πρόβλεπε.

Χαρακτηριστικός είναι ο χρησμός «Ήξεις αφίξεις ού θνήξεις εν πολέμω», με τη διφορούμενη έννοια που έδωσε η Πυθία σε στρατιώτη που τη ρώτησε αν θα επιστρέψει σώος από τον πόλεμο. Ανάλογα με το πού θα βάλει κανείς το κόμμα, η ερμηνεία θα είναι διαφορετική. Έτσι, στην πρώτη περίπτωση θα έχουμε: «Ήξεις αφήξεις, ού θνήξεις εν πολέμω» (θα πας θα γυρίσεις, δεν θα πεθάνεις στον πόλεμο). Στη δεύτερη περίπτωση: «Ήξεις αφήξεις ού, θνήξεις εν πολέμω» (θα πας δεν θα γυρίσεις, θα πεθάνεις στον πόλεμο).

Στην πιο παλιά μάντισσα, την ιέρεια του Φοίβου, οι Έλληνες έδωσαν το όνομα Σίβυλλα. Οι ιερείς του Απόλλωνα, που ονομάζονταν προφήτες, ερμήνευαν τους χρησμούς, όπως επίσης και οι μάντεις, ανάμεσα στην ποίηση, όπως ο γνωστός Κάλχας. Εκτός από γυναίκες υπήρχαν και άνδρες χρησμολόγοι, όπως ο Κύπριος Εύκλους και οι Αθηναίοι Μουσαίος και Λύκος. Για να συμβουλευτεί κάποιος το Μαντείο, έπρεπε να πληρώσει ένα τίμημα, τον ‘πέλανο’.

Οι Δελφοί απέκτησαν μεγάλη φήμη και δύναμη ώστε σταδιακά, το ιερό του Απόλλωνα έγινε το θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο του Ελληνισμού. Αλλά και εκτός από τους Έλληνες, ερχόντουσαν απ’ όλα τα μήκη και πλάτη του τότε γνωστού κόσμου για χρησμούς.

Αμφικτυονία

Τον 7ο αιώνα π.Χ. μεταφέρθηκε στους Δελφούς η έδρα της Αμφικτυονίας και ανακηρύχθηκαν οι Δελφοί ως ανεξάρτητη πόλη. Παρόμοιες Αμφικτυονίες υπήρχαν και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Όμως, η Αμφικτυονία των Δελφών δεν συγκροτείτο από αντιπροσωπείες πόλεων-κρατών, αλλά από τις αρχαίες 12 φυλές που αποτελούσαν το ‘έθνος’ του Ελληνισμού.

Οι Αμφικτύονες αναδιοργάνωσαν τα Πύθια, τη γιορτή που γινόταν κάθε 8 χρόνια και αργότερα κάθε 4 χρόνια. Κατά τη διάρκεια θρησκευτικών γιορτών οργανώνονταν πανελλήνιοι διαγωνισμοί μουσικής, αγώνες γυμνικοί και ιππικοί.

Αρχαιολογικός χώρος

Πριν από τον καθ’ αυτό δελφικό χώρο, υπάρχει το ιερό της Πραναίας Αθηνάς, το Μαρμαριά, που μεταξύ άλλων περικλείει ένα από τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, την περίφημη Θόλο, ένα κομψό κυκλικό οικοδόμημα. Πλάι βρίσκονται δύο μικρά κτίσματα του τύπου ‘θησαυρών’.

Στην αρχή του ιερού χώρου βρίσκεται η φημισμένη κρήνη της Κασταλίας, πηγής όπου πλένονταν όλοι οι ιερείς και προσκυνητές προτού εισέλθουν στον ναό.

Λίγο ψηλότερα ορθώνεται ιωνική κολόνα, που πάνω ήταν τοποθετημένη η Σφίγγα των Ναξίων. Στην ίδια περιοχή βρισκόταν το ιερό της Γης και η Ιωνική στοά με 8 ιωνικούς κίονες.

Ανηφορίζοντας με βήματα αργά προς το Απολλώνιο, από το ίδιο μονοπάτι που ακολουθούσαν οι πιστοί πριν χιλιάδες χρόνια, συγκλονίζομαι αναλογιζόμενος το βάρος της ιστορίας αυτού του τόπου. Διασχίζουμε την ιερά οδό, όπου συναντούμε κομψά οικοδομήματα, στοές και άλλους χώρους. Αριστερά και δεξιά από την ιερά οδό, υπήρχαν εκατοντάδες αγάλματα και άλλα πολύτιμα αναθήματα, καθώς επίσης και μικρά ναόσχημα κτίρια οι ‘θησαυροί’, που έμοιαζαν με μικρούς ναούς που γέμιζαν με αφιερώματα στον θεό Απόλλωνα. Η ιερή πόλη των Δελφών είχε συγκεντρώσει αμύθητους θησαυρούς.

΄Ενα καλοδιατηρημένο τέτοιο κτίσμα, αφού αναστηλώθηκε, είναι ο ‘θησαυρός’ των Αθηναίων, οι τοίχοι του οποίου καλύπτονται από επιγραφές και κυρίως τιμητικά ψηφίσματα των Αθηναίων. Πλάι στον ‘θησαυρό’ των Αθηναίων βλέπω τα ερείπια του Βουλευτηρίου, ένα ορθογώνιο κτίσμα της αρχαϊκής περιόδου.

Η τοποθεσία του μεγαλοπρεπούς Μαντείου στην πλαγιά του Παρνασσού είναι υποβλητική. Ο τόπος είναι μοναδικός. Κοιτάζω από εκεί ψηλά πέρα ως την θάλασσα και σκέφτομαι ότι δεν υπάρχει ωραιότερο μέρος για τον σκοπό που κτίστηκαν όλα αυτά τα κτίσματα. Ο ναός του Απόλλωνα του 4ου αιώνα π.Χ. παρόλο που είναι ερείπια και στην ουσία μερικοί μισογκρεμισμένοι κίονες, εντούτοις, μας προκαλεί τον σεβασμό με το δέος που εκπέμπει.

Στον πρόναο ήταν γραμμένα τα περίφημα ρητά «Μηδέν Άγαν» και «Γνώθι σ’ αυτόν» και το μυστηριώδες δελφικό γράμμα ‘Ε’, που μέχρι σήμερα κανένας δεν γνωρίζει το μυστικό του νόημα.

Σ’ αυτόν τον ναό στεγαζόταν το δελφικό μαντείο, το άδυτον με τον μαντικό τρίποδα και δίπλα του ο ομφαλός, που όπως πίστευαν οι αρχαίοι ήταν ο τάφος του Πύθωνα.

Το τέμενος του Απόλλωνα στα χρόνια της ακμής του πρέπει να ήταν το πιο θαυμαστό μουσείο του κόσμου. Βορειότερα από το ναό στη Β.Δ. γωνιά του ιερού, είναι το θέατρο και ανατολικά η περίφημη Λέσχη των Κνιδίων. Πιο ψηλά βρίσκεται το στάδιο όπου γίνονταν τα Πύθια.

Το καλοδιατηρημένο θέατρο των Δελφών, χτισμένο από πέτρα του Παρνασσού, προσφέρει μοναδική θέα.

Στο Μουσείο που βρίσκεται στην πόλη των Δελφών μεταξύ άλλων πολύτιμων εκθεμάτων βρίσκεται το λαμπρό ανάθημα το καμάρι ου δελφικού μουσείου, ο θαυμαστός Ηνίοχος, το οποίο θεωρείται μεγάλο και ανεπανάληπτο έργο τέχνης.

Οι Δελφοί έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο των μνημείων της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς το 1987. Η επίσκεψη στους Δελφούς ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας είναι μια συγκλονιστική εμπειρία που αξίζει τον κόπο να τη βιώσει κανείς έστω και για μια φορά στη ζωή του.
Φοίβος Νικολαΐδης

Delphi Greece with original music