A pocket guide to Cyprus by Norah Dixon

Ένας παλιός Οδηγός τσέπης για την Κύπρο της δεκαετίας του '50

μας παίρνει σ' ένα ταξίδι στο παρελθόν

Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή της πληροφορίας, του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι ραγδαίες εξελίξεις αλλάζουν τα πάντα γύρω μας και επηρεάζουν τη ζωή μας ασταμάτητα.

Όμως οι παλιές εποχές θα μας εκπλήττουν και πάντα θα προκαλούν το ενδιαφέρον μας, αναπολώντας ευχάριστες καταστάσεις που ζήσαμε στην παιδική ηλικία.

Σήμερα ο ηλεκτρονικός τύπος σημειώνει άλματα. Μεταξύ άλλων εκδίδονται τουριστικοί ψηφιακοί οδηγοί με μεγάλη επιτυχία για έξυπνες συσκευές και κινητά. Όταν όμως τύχει, να πέσουν στα χέρια μας έντυποι τουριστικοί οδηγοί αλλοτινών εποχών, δεν προκαλούν μόνο την περιέργεια μας, αλλά μας προσφέρουν και χρήσιμη πληροφόρηση. Ένας τέτοιος παμπάλαιος τουριστικός οδηγός έτυχε, να πέσει στα χέρια μου πριν λίγες μέρες.Το κιτρινισμένο βιβλιαράκι με συγγραφέα την Norah Dixon τιτλοφορείται “A pocket guide to Cyprus” (Οδηγός τσέπης για την Κύπρο) και τιμή πώλησης τα τρία σελίνια. Δυστυχώς, όπως όλα σχεδόν τα έντυπα τότε, έτσι κι αυτό δεν αναγράφει την χρονολογία έκδοσης του. Υπολογίζεται όμως ότι κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Ο οδηγός 86 σελίδων μικρού μεγέθους τυπώθηκε στη Λευκωσία στα τυπογραφεία «Πρόοδος Τυπογραφική & Εκδοτική Εταιρία Λτδ», η οποία συστάθηκε το 1951.

Οι παλιές φωτογραφίες αλλά και οι διάφορες διαφημίσεις που περιέχει ο οδηγός προσφέρουν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την τουριστική, οικονομική και κοινωνική ζωή της εποχής. Υπό αυτή την άποψη, εξακολουθεί να είναι ένας πολύτιμος και χρήσιμος οδηγός της Κύπρου.

Η εισαγωγή αφιερώνεται στην Κύπρο γενικά και την ιστορία της. Ξεχωρίζει η παράγραφος του Άγγλου συγγραφέα Σερ Τζορτζ Χιλλ: «There are few places in the world where there has been more strife and a greater number of conquests under arms, and for one who has the time and inclination to study the history of Cyprus, which is of absorbing interest covering as it does so many different regimes, there is an excellent and authoritative work on the subject». (“A History of Cyprus” by Sir George Hill).

«Λίγα είναι στον κόσμο τα μέρη όπου υπήρξαν πιο πολλές διαμάχες και μεγαλύτερος αριθμός κατακτητών, και για κάποιον που έχει το χρόνο και την έφεση να μελετήσει την ιστορία της Κύπρου, η οποία έχει ενδιαφέρον και καλύπτει τόσους πολλούς και διαφορετικούς κατακτητές, υπάρχει μια εξαιρετική και επιτακτική δουλειά να γίνει για το θέμα.
«A History of Cyprus» του Άγγλου σερ Τζορτζ Χίλλ

Γίνεται αναφορά στην αρχαία Σαλαμίνα και φιλοξενεί τουριστικές φωτογραφίες εποχής από την Αμμόχωστο. Στη συνέχεια ξεκινά να περιγράφει την Αμμόχωστο και την παλιά πόλη με τις 365 εκκλησίες.

Υπάρχουν πολλά ξενοδοχεία που προσφέρονται για τις ανάγκες των επισκεπτών και όπως όλα τα ξενοδοχεία στην Κύπρο ταξινομούνται σύμφωνα από τον κυβερνητικό κανονισμό που τα κατατάσσει από την πρώτη έως την πέμπτη κατηγορία, είναι εύκολο να βρείτε ένα καλό κατάλυμα που ταιριάζει στο πορτοφόλι όλων.
Τα κύρια ξενοδοχεία είναι:

Στην παραλία υπάρχουν τα ξενοδοχεία: The Florida, The King George, The Lido Pension.
Στην πόλη υπάρχουν τα ξενοδοχεία: Savoy Hotel, Famagusta Palace, Othello.

Χάριν σύγκρισης εποχών, σήμερα, η ελεύθερη Αμμόχωστος λειτουργούν πάνω από 200 ξενοδοχειακές μονάδες όλων των κατηγοριών.

Η διαφήμιση του ξενοδοχείου Savoy στην Αμμόχωστο μεταξύ άλλων λέει: Επίσημα καταταγμένο ξενοδοχείο στην "Πρώτη κατηγορία" σύμφωνα με τον κανονισμό 12 του περί Ξενοδοχείων Νόμου του 1935 - 1943.

Φωτογραφία της παραλίας Αμμοχώστου μπροστά από το ξενοδοχείο King George. Το θρυλικό ξενοδοχείο χτίστηκε την δεκαετία του 1940, μέσα προς τέλη, από έναν Βρετανό που ζούσε στην Νότιο Γαλλία και το πούλησε σε Κύπριους το 1973.

Ο οικοδομικός οργασμός στην παραλία είχε αρχίσει με τα ξενοδοχεία Κιγκ Τζιορτζ και Φλόριντα και στις αρχές της δεκαετιας του 50 με το Κωνστάντια του συγκροτήματος Μαραγκού. Τα Βαρώσια ή Βαρώσι, ήταν ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός για ντόπιους και για ξένους μέχρι το 1974 όταν η λαίλαπα της Τουρικής εισβολής διέκοψε απότομα τη ζωή της πόλης. 

Τα Βαρώσια πέρασαν ένδοξες εποχές από την δεκαετία του 1940 μέχρι και το 1974. Το ξενοδοχείο King George μαζί με τα ξενοδοχεία Florida και Constantia ήταν τα τουριστικά καταλύματα που προσέλκυαν την ελίτ των τουριστών από την Κύπρο και το εξωτερικό.

Το ξενοδοχείο Φλόριντα στην Αμμόχωστο. Το σύγχρονο ξενοδοχείο στην υπέροχη παραλία της Αμμοχώστου. Υπέροχη κουζίνα. Όλων των ειδών τα ποτά. Ζεστό κρύο νερό σε όλα τα δωμάτια. Άμεση εξυπηρέτηση.

Τα κύρια ξενοδοχεία στη Λευκωσία είναι: Ledra Palace, Nicosia Palace, Acropole, Atlanta, Astoria, New Cleopatra. Σήμερα η Λευκωσία διαθέτει πάνω από 30 ξενοδοχειακές μονάδες.
Το Κρατικό Γραφείο Τουρισμού βρίσκεται κοντά στην Πλατεία Μεταξά (Ελευθερίας τώρα) και παρέχει στους επισκέπτες πληροφορίες και συμβουλές για διαμονή σε ξενοδοχεία, ταξιδιωτικές εγκαταστάσεις κ.λπ.  Υπήρχε και το ξενοδοχείο Victora Hotel στη Λευκωσία το οποίο είχε διαφήμιση στον Οδηγό.

Ακόμη μια διαφήμιση του ξενοδοχείου Αστόρια της Λευκωσίας με το εκλεκτό φαγητό του.

Από τα χάνια και τα πανδοχεία περάσαμε στα σύγχρονα ξενοδοχεία, μιλώντας σήμερα για υπερπολυτελείας πέντε ακόμη και έξι αστέρων ξενοδοχειακές μονάδες! Το 1950 άρχισε να γίνεται η ταξινόμηση σε κατηγορίες των ξενοδοχείων και δημιουργήθηκε ο πρώτος επίσημος κατάλογος. 

Διαφήμιση του νεόκτιστου ξενοδοχείου Ατλάντα στη Λευκωσία.

Η κεντρική πλατεία Μεταξά στο κέντρο της Λευκωσίας άλλαξε όνομα τον Ιούλιο του 1975 και μετονομάστηκε σε Πλατεία Ελευθερίας.

Η διαφήμιση αυτή μας ταξιδεύει στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν.

Ράφτες στην οδό Λήδρας αριθμός 138 στη Λευκωσία.

Ράψιμο κουστουμιού από δυο κομμάτια κατά παραγγελία, μέτρηση και καταγραφή των αναλογιών του πελάτη τιμή £ 11 λίρες και 10 γρόσια.

Για φανταχτερό μάλλινο ύφασμα ποιότητας £12 με 15 λίρες. Αν αναλογιστεί κάποιος ότι ο μέσος όρος ενός μισθού ήταν περίπου 3-4 λίρες την εβδομάδα, τότε αντιλαμβάνεται πόσο ακριβό όνειρο ήταν το ράψιμο ενός κουστουμιού. Φυσικά υπήρχαν και πιο φθηνά ραφτάδικα.

Στη Λάρνακα τα κύρια ξενοδοχεία είναι: The Four Lanterns, The Grand, The Beau Rivage.

Σήμερα, η Λάρνακα έχει 45 ξενοδοχεία.

Η νέα Λεμεσός είναι ένα φωτεινό και ελκυστικό μέρος με τα καρναβάλια του και τα καμπαρέ και γενικά αποκαλείται ως «το μικρό Παρίσι» της Κύπρου!

Υπάρχουν διάφορα ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις για όλες τις τάξεις. Τα δυο παλαιότερα και πιο γνωστά είναι το Continental Hotel και το Limassol Palace, και τα δυο βρίσκονται στον παραλιακό δρόμο και υπάρχει ακόμη ένα ωραίο νέο ξενοδοχείο το Metropole Hotel. 

Σήμερα, η Λεμεσός διαθέτει πάνω από 60 ξενοδοχεία μικρά και μεγάλα.

Στην Πάφο (Κτήμα) υπάρχουν δυο ξενοδοχεία το The New Olympus και το Paphos Palace Hotel. Υπάρχει επίσης το ξενοδοχείο Άγιοι Ανάργυροι, 18 μίλια έξω από το Κτήμα σε ορεινή περιοχή όπου υπάρχουν ιαματικές πηγές για θεραπεία δερματικών παθήσεων, ρευματισμών κ.ά. Αυτό το ξενοδοχείο λειτουργεί σε συνεργασία με το ξενοδοχείο New Cleopatra Hotel, της Λευκωσίας.

Σήμερα, η Πάφος διαθέτει πέραν των 100 ξενοδοχείων.

Τα ξενοδοχεία στην Κερύνεια είναι: The Dome, Coeur de Lion, The Bristol, Dudley Court – a high-class pension. 

Ορεινά Θέρετρα
Στο Τρόοδος υπάρχουν κατασκηνωτικοί χώροι: Jubilee Rest Camp, Makhouf’s Camp, Nicolaou's Camp, Matlar’s Camp.

Στις Πλάτρες τα πιο γνωστά ξενοδοχεία είναι: Forest Park, The Grand, The Helvetia, The Monte Carlo, The Pafsilypon, The Pendeli, The Petit Palais, The Splendide.

Στον Πεδουλά υπήρχαν εξής ξενοδοχεία: Pine Wood Valey, Marangos’, The Elyssia, Aristotelis. 

Ο Καλοπαναγιώτη (με τις ιαματικές πηγές του) ήταν περισσότερο γνωστός ως τόπος θεραπευτικός (λόγω των θειούχων νερών) παρά ως παραθεριστικός.
Τα ξενοδοχεία που υπήρχαν τότε ήταν: Elioupolis και το Loutraki.

Δεν μπορούσε να μην γίνει αναφορά στον Πρόδρομο ένα από τα καλύτερα θέρετρα της Κύπρου και στο ξενοδοχείο Βερεγγάρια, ένα από τα καλύτερα στην Κύπρο και ένα άλλο ξενοδοχείο με εξαιρετικές ανέσεις αν και με λιγότερες αξιώσεις, το ξενοδοχείο The Overhill.

Το θρυλικό ξενοδοχείο Βερεγγάρια λειτούργησε το 1931. 

Είναι οι Άγγλοι που ανακάλυψαν και ανέδειξαν τις ιδιαίτερες φυσικές ομορφιές των Πλατρών. Σε λίγα χρόνια το φτωχό και άσημο χωριό μετατράπηκε σε λαμπερό θέρετρο διακοπών στις ορεινές περιοχές, με τη φήμη του να ταξιδεύει και στο εξωτερικό.

Από τις αρχές του 1900 στις Πλάτρες χτίστηκε και λειτούργησε για πρώτη φορά το ξενοδοχείο «Κρύα Νερά». Με την απογείωση της ζήτησης για διακοπές στην περιοχή ήταν φυσικό επακόλουθο να χτιστούν στη συνέχεια νέα ξενοδοχεία.

Το «Grand Hotel» χτίστηκε το 1905, το «Παυσίλιπον» το 1912, το «Helvetia» το 1915, το «Monte Carlo» το 1920 και « Forest Park» το 1936. Τα ξενοδοχεία «Πεντέλη», «Καλλιθέα», «Splendid», «Petit Palais», «Minerva», «Spring», «Vienna», «Semiramis», «New Helvetia», «Edeweiss», Το “Mount Royal” και το “Lanterns” χτίστηκαν μετά το 1936.

Η πρώιμη τουριστική βιομηχανία της Κύπρου με επενδύσεις σε ξενοδοχειακές μονάδες δραστηριοποιήθηκε στα ορεινά θέρετρα Τροόδους, Πλατρών, Πεδουλά, Προδρόμου, Κακοπετριάς και Καλοπαναγιώτη, από τις αρχές του 20ού αιώνα. Τα ξενοδοχεία της περιοχής αυτής γνώρισαν άνθιση και στιγμές δόξας στις επόμενες δεκαετίες.

Η Κακοπετριά που διαθέτει κι αυτή ιαματικές πηγές και πολύ ωραία φρούτα, -ειδικά μήλα- μόλις τώρα αρχίζει να γίνεται γνωστή ως παραθεριστικός τόπος.

Αναφορά στον Οδηγό Κύπρου στα πιο γνωστά μοναστήρια του νησιού.

Στο οπισθόφυλλο υπάρχει μια διαφήμιση των τότε Κυπριακών Αερογραμμών, που ιδρύθηκαν το 1947 από την αποικιακή κυβέρνηση της Κύπρου, την British European Airways (BEA) και άλλους ιδιωτικούς επενδυτές.