Church of Vlacherna, Istanbul, Turkey

Holy Sanctuary of the Mother of God at Vlacherna -Istanbul –Constantinople

Snapshots by Phivos Nicolaides

The best known and most celebrated shrine of the Holy Virgin in Constantinople was the church of Panagia (Mother of God) of Vlacherna.

The history of the shrine, the fame of which had spread throughout the Christian world, extends over the entire Byzantine era, and the great events associated with it are linked with the history of the City.

The first church at the site of the sacred spring was built between 450-453. Later the Hagiasma (fountain of holy water) and the Hagion Lousma (sacred bath) were added.

A small chapel was built of the Hagia Soros to house the holy mantle and robe of the Virgin that had been brought from Palestine to Constantinople in 473.

At times, Emperors showed their personal interest for the church by making donations and adding new constructions and decorations.

Like the Hagia Sophia, this church was a center of Orthodox worship.

Nothing remains of the original shrine except for the Sacred Spring. In 1867, a small church was built containing the hagiasma (Sacred Spring), and later additions were made to give the ancient sacred spring the aspect it has today.

Emperors often attended services at the Panagia of Vlacherna and showed their interest and respect for the shrine in many ways.

H εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολης

Ακάθιστος ύμνος και Παναγία η Βλαχερνίτισσα, μια ιστορία αιώνων!

Του Φοίβου Νικολαΐδη

Η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας των Βλαχερνών στην Κωνσταντινούπολης, στη συνοικία των Βλαχερνών στις ακτές του Κεράτιου κόλπου, ήταν ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Παναγίας. Το Προσκύνημα συνοδευόταν από ποικίλα θαύματα για χίλια χρόνια έως φυσικά την άλωση. Πέραν αυτών ή Θεοτόκος Δέσποινα προστάτευε την Πόλη από κινδύνους, επιδρομές, λιμούς και άλλες καταστροφές.

Γνώρισε ιδιαίτερη αίγλη και ο μεγαλοπρεπής αυτός Ναός, πήρε τέτοιες διαστάσεις, ώστε έγινε το μεγαλύτερο Προσκύνημα της Κωνσταντινουπόλεως.

Εδώ, σ' αυτό τον ιερό χώρο (στον προηγούμενο ναό) εψάλη ο Ακάθιστος Ύμνος.

Ασφαλέστερη ημερομηνία κατασκευής του πρώτου ναού θεωρείται η περίοδος του αυτοκράτορα Ιουστίνου Α' (518-27). Δεινοπάθησε από πολλές πυρκαγιές. Λόγω των ιερών κειμηλίων του ναού, πολλοί πιστοί εκκλησιάζονταν εδώ. Κατά την Άλωση το 1453, οι Οθωμανοί βρήκαν τον ναό ερειπωμένο γι’ αυτό και δεν τον έκαμαν τζαμί.

Τίποτα δεν διασώζεται σήμερα από τον αρχικό ναό. Το 1867 κτίστηκε ένας μικρός ναός με το αγίασμα των Βλαχερνών. Στο δεξιό μέρος του ναού βρισκόταν το παρεκκλήσιο, το λεγόμενο «Αγία σορός», όπου φυλάσσονταν το ωμοφόριο και η τιμία εσθής της Θεοτόκου, και όπου μόνο ο βασιλιάς επιτρεπόταν να εισέλθει.

Σήμερα διασώζεται μόνο το αγίασμα, το καλούμενο λούμα ή λούσμα των Βλαχερνών. Στους τελευταίους αιώνες του Βυζαντίου, ο ναός ήταν πολύ σημαντικός λόγω της γειτνίασης με τα ανάκτορα των Βλαχερνών. Εδώ εκκλησιάζονταν ο αυτοκράτορας και οι αυλικοί.

Στα γεγονότα 6-7 Σεπτεμβρίου 1955 ή Παναγία των Βλαχερνών υπέστη σημαντικές καταστροφές... Ανακαινίσθηκε το 1960, όπως είναι σήμερα.